Làm sao để thụ thai?

Một số cặp vợ chồng rất dễ có thai. Cũng có những cặp vợ chồng khác cần kiên nhẫn và một chút may mắn. Nếu bạn đang tự hỏi làm thế nào để tạo cho mình cơ hội mang thai tốt nhất, thì đây là những điều bạn cần biết.

Sự thụ thai dựa trên một loạt các sự kiện phức tạp. Hàng tháng, nội thích tố (hormone) từ tuyến yên của bạn kích thích buồng trứng “giải phóng một quả trứng”, gọi là rụng trứng. Đối với hầu hết phụ nữ, sự rụng trứng xảy ra trong vòng bốn ngày ở thời điểm giữa chu kỳ kinh nguyệt. Sau khi trứng rụng, nó sẽ di chuyển đến ống dẫn trứng để gặp bất kỳ tinh trùng nào đang hiện diện.

Giai đoạn có thể thụ thai là khoảng thời gian trứng và tinh trùng có nhiều khả năng gặp nhau nhất. Cửa sổ cơ hội này bị chi phối bởi hai yếu tố:

• Tuổi thọ của tinh trùng bên trong đường sinh sản của người phụ nữ (không quá năm ngày)
• Tuổi thọ của trứng (24 giờ)

Cơ hội mang thai tốt nhất của bạn là giao hợp một hoặc hai ngày trước thời điểm rụng trứng. Nhưng làm sao biết khi nào bạn đang rụng trứng?

Giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất là giao hợp thường xuyên. Nếu bạn thường xuyên quan hệ tình dục hai đến ba ngày một lần, thì có khả năng bạn sẽ gặp phải thời điểm dễ thụ thai nhất. Nhưng nếu bạn muốn biết chính xác hơn thời điểm dễ thụ thai của mình, thì có nhiều cách.

Khi nào dễ thụ thai nhất?

Sau đây là một số biện pháp đơn giản bạn có thể thực hiện để giúp bạn dự đoán thời điểm dễ thụ thai của mình, bao gồm 5 ngày trước khi rụng trứng và 24 giờ sau khi rụng trứng. Một số phụ nữ có thể kết hợp các phương pháp theo dõi chu kỳ kinh, thay đổi chất nhầy cổ tử cung và nhiệt độ cơ thể, để giúp họ dự đoán chính xác hơn về thời điểm dễ thụ thai của mình.

Theo dõi bằng lịch

Sử dụng ứng dụng (app), công cụ giúp lập kế hoạch hằng ngày hoặc đơn giản là dùng lịch để theo dõi chu kỳ kinh nguyệt mỗi tháng của bạn. Đánh dấu ngày đầu tiên chảy máu kinh (không phải vết) là Ngày 1, đồng thời ghi lại số ngày hành kinh. Ngày cuối cùng của chu kỳ kinh lần này là ngày trước kỳ kinh tiếp theo.

Sau khi theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của bạn trong vài tháng thì bạn biết độ dài chu kỳ kinh nguyệt trung bình của mình, từ đó bạn có thể biết được thời điểm có nhiều khả năng rụng trứng nhất. Giai đoạn sau khi rụng trứng (giai đoạn hoàng thể) thường cố định là 14 ngày. Vì vậy, nếu chu kỳ của bạn kéo dài 30 ngày thì bạn sẽ có khả năng rụng trứng vào ngày 16 (30 ngày - 14 ngày = ngày 16).

Theo ví dụ trên, cửa sổ thụ thai của bạn sẽ rơi vào khoảng từ ngày 12 đến ngày 17 (5 ngày trước khi rụng trứng và 24 giờ sau sau khi rụng trứng). Nếu bạn quan hệ tình dục hai ngày một lần trong khoảng thời gian này, thì có khả năng bạn đã có sẵn tinh trùng và chờ đợi khi quá trình rụng trứng xảy ra, giúp bạn có cơ hội thụ thai cao nhất.

Nếu chu kỳ của bạn thường ngắn hơn 23 ngày hoặc dài hơn 34 ngày, đây có thể là dấu hiệu cho thấy bạn không rụng trứng. Hãy cho bác sĩ của bạn biết, vì bạn có thể được hưởng lợi từ việc đánh giá.

• Ưu điểm. Cách theo dõi chu kỳ kinh bằng lịch dễ thực hiện, có thể dùng ứng dụng (app) hoặc lịch thông thường.
• Nhược điểm. Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến thời điểm rụng trứng, bao gồm bệnh tật và tập thể dục. Việc đếm ngày thường không chính xác, nhất là đối với những phụ nữ có chu kỳ kinh không đều.

Thay đổi chất nhầy cổ tử cung

Ngay trước khi rụng trứng, nếu bạn để ý thì có thể nhận thấy tình trạng tăng dịch tiết âm đạo nhờn và trong. Những dịch tiết này thường giống như lòng trắng trứng sống. Sau khi rụng trứng, khi khả năng mang thai thấp, dịch tiết sẽ trở nên đục và đặc hơn hoặc sẽ biến mất hoàn toàn.

• Ưu điểm. Dịch tiết âm đạo giống như lòng trắng trứng thường là một dấu hiệu chính xác của rụng trứng sắp xảy ra. Đơn giản là chỉ cần quan sát để nhận biết.  
• Nhược điểm. Đánh giá đặc tính của dịch tiết âm đạo có thể khá chủ quan.

Nhiệt độ cơ thể

Thân nhiệt của bạn là nhiệt độ cơ thể khi bạn hoàn toàn nghỉ ngơi. Quá trình rụng trứng khiến thân nhiệt tăng nhẹ, thường dưới 1 độ. Bạn sẽ dễ thụ thai nhất tại thời điểm hai đến ba ngày trước khi thân nhiệt tăng. Nhiệt độ cơ thể cơ bản của bạn sau đó vẫn cao hơn sau khi rụng trứng cho đến ngay trước kỳ kinh nguyệt tiếp theo.

Sử dụng nhiệt kế điện tử để theo dõi thân nhiệt của bạn. Một số loại nhiệt kế được thiết kế đặc biệt cho mục đích này. Đo thân nhiệt của bạn mỗi sáng thức dậy trước khi ra khỏi giường. Ghi lại các kết quả và theo dõi biểu đồ thân nhiệt. Sử dụng app đễ hỗ trợ hoặc theo dõi kiểu thủ công bằng giấy cũng được. Hãy lưu ý rằng vào thời điểm bạn thấy thân nhiệt tăng thì việc rụng trứng có thể đã xảy ra. Bằng cách theo dõi thân nhiệt của bạn mỗi ngày trong vài tháng thì bạn có thể dự đoán tốt hơn những ngày trước khi rụng trứng, là thời điểm có khả năng thụ thai tốt nhất.

• Ưu điểm. Đơn giản và chi phí duy nhất là nhiệt kế. Nó có thể hữu ích trong việc xác định thời điểm bạn rụng trứng và xác định xem thời điểm có nhất quán từ tháng này sang tháng khác hay không.
• Nhược điểm. Sự thay đổi nhiệt độ cơ thể có thể không rõ ràng và thân nhiệt tăng lên sau khi rụng trứng đã xảy ra, nghĩa là quá muộn để thụ thai. Thân nhiệt cũng có thể bị ảnh hưởng khi bị sốt, uống rượu hoặc ngủ quá ít. Việc đo nhiệt độ mỗi sáng có thể bất tiện, đặc biệt nếu bạn có giờ giấc ngủ không đều.

Bộ kit dự đoán ngày rụng trứng

Bộ kit xét nghiệm dự đoán rụng trứng sẽ kiểm tra nước tiểu của bạn để tìm sự gia tăng hormone diễn ra trước khi rụng trứng. Để có kết quả chính xác nhất, hãy làm theo hướng dẫn ghi trên nhãn của bộ kit.

• Ưu điểm. Bộ kit dự đoán rụng trứng có thể xác định thời điểm nhiều khả năng rụng trứng nhất. Những bộ dụng cụ này có sẵn ở hầu hết các hiệu thuốc mà không cần bác sĩ kê toa.
• Nhược điểm. Thời điểm quan hệ tình dục quá chính xác xung quanh ngày dự đoán rụng trứng có thể là muộn. Đối với một số phụ nữ, chi phí của bộ kit có thể là quá cao.

Nếu bạn đang gặp khó khăn

• Nếu bạn ở độ tuổi ngoài 30 hoặc trẻ hơn, bạn có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn từ 23 đến 34 ngày một lần và bạn và bạn đời của mình có sức khỏe tốt, hãy cố gắng tự thụ thai trong một năm trước khi hỏi ý kiến ​​bác sĩ .
• Nếu bạn ở độ tuổi 35 đến 39, bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp nếu sau sáu tháng cố gắng mà bạn vẫn chưa thành công, để tránh bị trì hoãn thêm.
• Nếu bạn từ 40 tuổi trở lên, hoặc bạn hay bạn đời của bạn biết hoặc nghi ngờ rằng mình có vấn đề về khả năng sinh sản, gây cản trở nỗ lực thụ thai, thì bác sĩ có thể cho làm xét nghiệm kiểm tra và điều trị ngay nếu cần.

Vô sinh ảnh hưởng đến nam giới và nữ giới như nhau, và có phương pháp điều trị. Tùy thuộc vào nguyên nhân vô sinh mà bác sĩ phụ khoa của bạn; bác sĩ tiết niệu, nam khoa của bạn đời của bạn đời của bạn có thể giúp xác định vấn đề và đề xuất phương pháp điều trị. Trong một số trường hợp, cần được thăm khám và điều trị bởi chuyên gia về lĩnh vực vô sinh.

 

Ban Biên tập Y Khoa Việt Nam

---------------------------------

Nguồn: 

Mayo Clinic Guide to a Healthy Pregnancy, 2nd Edition.