Những lưu ý khi sử dụng thuốc nhỏ mắt

Sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách tuy đơn giản nhưng không phải ai cũng biết. Áp dụng đúng một số lưu ý khi dùng thuốc nhỏ mắt sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị và hạn chế tối đa những tai biến do sử dụng thuốc nhỏ mắt sai cách.

1. Những điều nên làm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt

Vệ sinh tay sạch sẽ với nước và xà phòng trước khi nhỏ mắt.

Kiểm tra hạn dùng của thuốc nhỏ mắt.

Kiểm tra lọ thuốc nhỏ mắt có gì bất thường không, ví dụ vẩn đục, kết tủa, màu sắc thay đổi…Nếu bất thường hoặc đáng nghi ngờ thì không nên sử dụng.

Ghi chú lại ngày mở thuốc vì hầu hết hạn dùng sau khi mở thường là ngắn, thường là 15 – 30 ngày kể từ khi mở lọ thuốc.

Lắc đều lọ thuốc trước khi sử dụng, đặc biết với loại thuốc nhỏ mắt dạng hỗn dịch.

Sau khi mở nắp đặt nắp lọ ngược lên.

Nghiêng đầu ra sau, nhẹ nhàng kéo mi dưới và nhỏ 1 hoặc 2 giọt thuốc vào mắt (xem hình).

Sau khi nhỏ thuốc vào mắt, thuốc có thể sẽ qua ống mũi lệ vào mũi họng. Nên day nhẹ ở góc khóe mắt và cánh mũi, để thuốc không xuống họng qua đường mũi.

Nhắm mắt trong 10 giây, sau đó mở mắt và chớp mắt liên tục để thuốc tan đều. Nếu tra thuốc dạng mỡ thì lúc nhắm mắt nhớ xoay nhãn cầu theo nhiều hướng để thuốc lan ra đều. Lấy khăn giấy sạch lấy đi phần thuốc mỡ thừa xung quanh mắt.

Nếu sử dụng 2 loại thuốc nhỏ mắt thì cần cách nhau 5-10 phút, mục đích là tránh rửa trôi thuốc trước đó.

Nếu bạn cần dùng cả thuốc nhỏ và thuốc mỡ, trước tiên bạn nên dùng thuốc nhỏ, sau đó dùng thuốc mỡ và sau 2 giờ mới được nhỏ thuốc khác nếu cần.

Theo dõi liều sử dụng mỗi ngà và dùng đúng liều chỉ định của bác sĩ.

Kéo nhẹ mi dưới và nhỏ 1 hoặc 2 giọt thuốc vào mắt. Ảnh: Glaucoma.org

Những lưu ý khi dùng thuốc nhỏ mắt

Không sử dụng thuốc nhỏ mắt quá hạn dùng

Tuy thuốc nhỏ mắt thường có thời hạn sử dụng khá dài nhưng điều đặc biệt là sau khi đã mở nắp thì hầu hết thuốc nhỏ mắt chỉ sử dụng được trong thời gian ngắn (thường là 15 hoặc tối đa 30 ngày sau khi mở nắp).Do đó, để tránh nguy hiểm khi dùng thuốc quá hạn thì người bệnh không nên cố sử dụng tiếp, dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mắt. Theo khuyến cáo, sau khi mở lọ thuốc nên ghi chú lên lọ ngày mở nắp và tuyệt đối không sử dụng thuốc đã mở lọ quá khoảng thời gian này. Nên xem khuyến cáo cụ thể của nhà sản xuất về hạn sử dụng và thời hạn dùng sau khi mở nắp trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc.

Người bệnh không nên sử dụng thuốc nhỏ mắt quá hạn dùng.

Không sử dụng thuốc nhỏ mắt chung với nhiều người

Nên sử dụng riêng lẻ, không sử dụng chung thuốc nhỏ mắt giữa nhiều người. Vì khi dùng chung thuốc nhỏ mắt sẽ làm tăng lây lan các mầm bệnh (vi khuẩn, vi sinh vật hoặc bụi bẩn) từ người này sang người khác, đặc biệt các bệnh liên quan đến mắt.

Không nhỏ nhiều giọt cùng một lúc

Thói quen sai lầm của nhiều người cho rằng nhỏ nhiều giọt thuốc nhỏ mắt cùng lúc thì hiệu quả sẽ tăng lên. Tuy nhiên, thực tế thì mắt của chúng ta chỉ có thể chứa tối đa 2 giọt thuốc cùng một thời điểm, việc nhỏ thêm chỉ khiến thuốc nhỏ mắt chảy ra ngoài mà không mang lại hiệu quả nào. Mặc dù việc này không gây hại gì cho mắt nhưng lại gây lãng phí thuốc.

Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi nhỏ mắt

Nếu không được vệ sinh thì những loại vi khuẩn từ tay có thể lây lan vào mắt hoặc lưu trú trên nắp lọ thuốc trong quá trình nhỏ mắt. Do đó, một lưu ý khi dùng thuốc nhỏ mắt là hãy rửa tay bằng xà bông diệt khuẩn trước khi nhỏ mắt để đảm bảo an toàn.

Không sử dụng thuốc nhỏ mắt bừa bãi

Khi gặp bất kì vấm đề gì về mắt, không nên tự ý mua thuốc nhỏ mắt về dùng mà cần sự tư vấn của dược sĩ bán thuốc. Để an toàn hơn nữa thì bạn nên đến cơ sở Y tế gần nhất để được khám, chữa bệnh.

Những dấu hiệu bất thường như đỏ, ngứa ngáy, mắt cộm... sẽ khiến nhiều người thì tự ý mua thuốc nhỏ mắt mà không có chỉ định của bác sĩ để điều trị. Tuy nhiên đây là một sai lầm tai hại vì việc sử dụng thuốc nhỏ mắt không đúng chỉ định vừa khiến đôi mắt không được điều trị kịp thời, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của mắt vừa mang lại những nguy hiểm do tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt gây ra.

Một số loại thuốc nhỏ mắt có chứa thành phần gây co mạch hoặc bao gồm Thuốc kháng viêm corticoid, nếu sử dụng không đúng mục đích có thể gây ra tình trạng tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, ảnh hưởng thị lực cho người sử dụng.

Không lạm dụng thuốc nhỏ mắt

Nhiều người có thói quen nhỏ thuốc nhỏ mắt khi mắt nhức mỏi hoặc có dấu hiệu mắc bệnh, vì họ nghĩ rằng dùng thuốc nhỏ mắt sẽ chống lại được các triệu chứng này và tạo cảm giác dễ chịu tức thì. Thói quen này kéo dài và đôi khi người dùng vô tình mắc phải chứng “nghiện” thuốc nhỏ mắt.

Có thể bạn chưa biết rằng việc lạm dụng thuốc nhỏ mắt hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt không đúng cách dễ gây những tác dụng phụ không đáng có. Các chất chống viêm, kháng sinh, chất bảo quản có trong thuốc nhỏ mắt khi dùng lâu dài gây nhiều tác dụng phụ cho mắt: viêm, cườm nước, thủng mắt, thậm chí gây mù lòa.

Không để lọ thuốc chạm vào mắt

Lọ thuốc nhỏ mắt phải đảm bảo sạch sẽ và vô trùng. Nếu để lọ thuốc chạm vào mắt thì khả năng lây lan những bụi bẩn, mầm bệnh từ mắt (xuất hiện do mắt tiếp xúc với không khí liên tục trong ngày) tăng lên và khiến thuốc nhỏ mắt không còn vô khuẩn, gây hại ngược lại cho mắt trong những lần sử dụng tiếp theo.

Trong quá trình sử dụng không để lọ thuốc chạm vào mắt

Cần tuân thủ điều trị với thuốc nhỏ mắt

Thuốc nhỏ mắt cũng như các loại thuốc khác, cần được dùng đúng liều, đúng cữ, đúng thời gian. Rất nhiều người bệnh tùy tiện sử dụng thuốc nhỏ mắt lúc nào cũng được hoặc khi thấy mắt khó chịu thì liền nhỏ mắt. Đây là sai lầm rất lớn, bởi vì tùy thuộc vào dạng bào chế của thuốc nhỏ mắt và tình trạng bệnh mà thời gian sử dụng thuốc sẽ khác nhau.

Nắm được các lưu ý khi dùng thuốc nhỏ mắt rất quan trọng, cần tuân thủ theo hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ để xác định chính xác thời gian giữa các lần nhỏ mắt là bao nhiêu.

Ngoài ra nếu sử dụng nhiều loại thuốc nhỏ mắt khác nhau thì cần cách nhau ít nhất 30 phút, không nên sử dụng đồng thời do thuốc mắt có thể tương tác với nhau hoặc mắt không thể chứa đủ cùng lúc 2 loại thuốc mắt, gây giảm hiệu quả điều trị.

Không đeo kính áp tròng khi nhỏ thuốc nhỏ mắt

Đây là được xem là sai lầm cơ bản của nhiều người, việc sử dụng kính áp tròng khi nhỏ mắt sẽ khiến cản trở quá trình hấp thu của thuốc từ đó giảm hiệu quả của thuốc. Vì vậy, dù hơi bất tiện nhưng hãy nhớ tháo bỏ kính áp tròng ra trước khi nhỏ thuốc vào mắt.

Tuy nhiên cũng có một số loại thuốc nhỏ mắt (ví dụ một số loại có chứa polysorbates) có thể được sử dụng trong khi đeo kính áp tròng. Cần hỏi ý kiến bác sĩ hoặc kiểm tra thông tin kê toa của thuốc (đính kèm bên trong hộp thuốc) để biết chắc chắn.

Không dùng thuốc nhỏ mắt quá 15 ngày

Đây là nguyên tắc bắt thuộc khi dùng thuốc nhỏ mắt. Dùng thuốc nhỏ mắt quá lâu sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể gây mù lòa.

Lời khuyên của thầy thuốc

Việc chăm sóc mắt hàng ngày là rất cần thiết cho mọi người. Nếu làm việc với máy tính, giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc. Chớp mắt thường xuyên hơn khi đang làm việc để mắt khỏi khô. Đeo kính râm khi ra nắng gay gắt.

Đặc biệt cung cấp đầy đủ dưỡng chất qua thực phẩm hàng ngày để nuôi dưỡng cho mắt sáng khỏe từ bên trong. Nên ăn nhiều rau, trái cây tươi là cách tốt nhất bổ sung vitamin và chất khoáng thiên nhiên cần thiết, đặc biệt là các dưỡng chất có tác dụng chống ôxy hóa.

Cần khám mắt ở bệnh viện mắt chuyên khoa khi phát hiện có những bất thường, không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt ngay cả thuốc uống bổ mắt khi không hiểu rõ về tác dụng và chất lượng của thuốc.

 

Ban Biên tập YkhoaNet

---------------------------------------------------

Nguồn: 

https://www.webmd.com/drugs/2/drug-156040/eye-drop-tears/details

https://www.ophthalmicprofessional.com/issues/2013/september-2013/administering-eye-medications

https://vinmec.com/vi/thong-tin-duoc/su-dung-thuoc-toan/nhung-sai-lam-khi-su-dung-thuoc-nho-mat/

https://benhvienmatsaigon.com.vn/luu-y-khi-su-dung-thuoc-nho-mat/